در ماه‌های اخیر، خبری مبنی بر مالیات‌دار شدن مهریه در سال ۱۴۰۴ در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به سرعت منتشر شد و نگرانی‌هایی را برای بسیاری ایجاد کرد. اما واقعیت حقوقی چیست؟ آیا زنی که بر اساس عقدنامه رسمی، مهریه‌اش را مطالبه و دریافت می‌کند، باید بخشی از آن را به عنوان مالیات بپردازد؟ در این مقاله از موسسه حقوقی دیوان، به بررسی دقیق این موضوع، ریشه شایعات و قوانین مرتبط با ماهیت مهریه می‌پردازیم.
ماجرای مالیات بر مهریه از کجا شروع شد؟
از اواخر سال ۱۴۰۲ و همزمان با بررسی و تصویب برخی پیشنهادات برای اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در مجلس شورای اسلامی، بحث‌هایی در خصوص شمول مالیات بر برخی انواع دارایی‌ها مطرح شد. در جریان این بحث‌ها و پیش‌نویس‌های اولیه لایحه، گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر احتمال شمول مالیات بر مهریه‌های سنگین که به شکل اموال غیرمنقول (مانند ملک) یا دارایی‌های ارزشمند (مانند مقادیر زیاد طلا و ارز) تعیین شده‌اند، مطرح شد. این گمانه‌زنی‌ها به سرعت در فضای مجازی دست به دست شد و به شکل خبر قطعی مالیات بر مهریه در سال 1404 منتشر گردید. این در حالی است که تاکنون هیچ مصوبه‌ای در مجلس شورای اسلامی که به صورت مشخص و قطعی مالیات گرفتن از مهریه را نهایی کرده باشد، به تصویب نرسیده است. علاوه بر مهریه، مسائل مالی دیگری مانند نفقه نیز در دعاوی خانوادگی مطرح میشود و وکیل نفقه در مشهد می‌تواند در این خصوص نیز به شما یاری رساند.
نظر قانون درباره مهریه و مالیات چیست؟
برای درک بهتر وضعیت مالیات مهریه، باید ماهیت حقوقی آن را بشناسیم. مطابق با قانون مدنی و رویه قضایی در ایران، مهریه یک حق مالی است که به محض جاری شدن صیغه عقد ازدواج، زن مالک آن میشود. این حق مالی، دینی است بر عهده زوج که باید عندالمطالبه یا عندالاستطاعه آن را بپردازد. مهریه بر اساس قرارداد ازدواج (عقدنامه) تعیین میشود و ماهیت آن با درآمدی که از فعالیت‌های اقتصادی یا شغلی حاصل میشود، کاملاً متفاوت است.
بنابراین، مطابق با قانون فعلی مالیات‌های مستقیم در کشور، دریافت مهریه تحت عنوان درآمد مشمول مالیات قرار نمی‌گیرد. مطالبه و وصول مهریه در واقع دریافت دینی است که از قبل بر عهده همسر بوده و تحصیل مال جدیدی محسوب نمی‌شود که مشمول مالیات بر درآمد گردد. در صورتی که زوج از پرداخت مهریه خودداری کند، ممکن است نیاز به اقدامات قانونی برای توقیف اموال او باشد؛ فرآیندی که می‌تواند با راهنمایی وکیل توقیف اموال در مشهد انجام شود.
اما در سال ۱۴۰۴ چه خواهد شد؟
همانطور که اشاره شد، بحث مالیات بر مهریه بیشتر در حد گمانه‌زنی و پیشنهادات اولیه در لایحه اصلاح قانون مالیات‌ها مطرح بوده است. در صورت تصویب نهایی اصلاحیه‌ها، ممکن است (تاکید میشود: ممکن است) برای برخی انواع مهریه‌ها که به شکل دارایی‌های خاص و با ارزش بالا (نظیر املاک گران‌قیمت یا مقادیر بسیار زیاد طلا و ارز) تعیین و دریافت می‌شوند، سازوکارهایی جهت بررسی و حتی مالیات در نظر گرفته شود.
این موضوع به هیچ وجه به معنای مالیات بر تمام انواع مهریه یا تمام مبالغ آن نیست و صرفاً ممکن است شامل دارایی‌های با ارزشی شود که انتقال آن‌ها (در صورت وجود قوانین جدید) مشمول نوعی مالیات بر نقل و انتقال یا مالیات بر دارایی قرار گیرد؛ اما حتی این موضوع نیز هنوز قطعیت ندارد و بستگی به متن دقیق مصوبه‌ای دارد که در نهایت توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و به قانون تبدیل شود. تا این لحظه، چنین قانونی نهایی و ابلاغ نشده است. در بسیاری از پرونده‌های طلاق، تعیین تکلیف مهریه یکی از چالش‌های اصلی است و کمک گرفتن از یک وکیل طلاق در مشهد برای مدیریت این فرآیند ضروری است.
نگران نباشید؛ هنوز چیزی تصویب نشده است
به گفته کارشناسان حقوقی موسسه دیوان، هنوز هیچ الزام قانونی درباره مالیات بر مهریه در سال ۱۴۰۴ وجود ندارد. پس اگر در مشاوره با وکیل مهریه در مشهد خود هستید، نگران نباشید.
آیا مهریه شما ممکن است مشمول مالیات شود؟
پاسخ دقیق این سوال به نوع مهریه، نحوه دریافت آن و شرایط پرداختکننده بستگی دارد. برای بررسی دقیق‌تر، می‌توانید از وکلای ما مشاوره بگیرید.
مشاوره با وکیل خانواده دیوان در مشهد
مطالب مرتبط:
سوالات متداول درباره مالیات مهریه
- آیا دریافت مهریه در سال ۱۴۰۴ شامل مالیات میشود؟
خیر، در حال حاضر قانونی برای مالیات گرفتن از مهریه وجود ندارد. - آیا اگر مهریه سکه یا طلا باشد، مالیات دارد؟
در صورت تصویب قوانین جدید ممکن است بحث مالیات مطرح شود، اما هنوز چیزی قطعی نیست. - آیا پرداختکننده مهریه باید مالیات بدهد؟
پرداخت مهریه در قالب پول نقد یا سکه فعلاً شامل مالیات نیست.
